Wat zijn nou dwanggedachten?
Dwanggedachten zijn ideeën, gedachten, beelden of flitsen die steeds terugkeren of aanhouden en die aanzienlijke angst oproepen. Ze worden vaak ervaren als onzinnige, zich opdringende gedachten. Veel mensen hebben nare, ongewenste gedachten die lang niet altijd leiden tot een verstoring van de stemming. Als er wel sprake is van een verstoring van de stemming is er in sommige gevallen sprake van een dwangstoornis. Voorbeelden van veelvoorkomende dwanggedachten zijn: de gedachte iets niet goed afgehandeld te hebben terwijl men eigenlijk weet dat dit wel in orde is, een aanhoudende vrees iets te verliezen terwijl het object nauwelijks echte waarde heeft, het idee dat sommige voorwerpen per se op een bepaalde plaats of in een bepaalde volgorde moeten staan. De meeste mensen die last hebben van dwanggedachten hebben ook last van dwanghandelingen.
Wat zijn nou dwanghandelingen?
Dwanghandelingen vormen in feite een reactie op de dwanggedachte. Via dwanghandelingen proberen mensen de dwanggedachten te beheersen, te onderdrukken of te neutraliseren. Dwanghandelingen zijn herhaalde handelingen die op een stereotype wijze moeten worden uitgevoerd (bv. handenwassen, het afsluiten van een huis controleren). Deze handelingen hebben tot doel een bedreigende gebeurtenis of situatie te voorkomen welke is ingegeven door de dwanggedachte. Als direct gevolg daarvan treedt een neutralisatie van het vermoede gevaar op, wat leidt tot afname van de spanning. Dwanghandelingen zijn daarmee in principe vrijwillig van aard, in tegenstelling tot de dwanggedachten. Echter de toegepaste handelingen zijn weinig realistisch of juist overdreven.
In sommige gevallen zijn de dwanggedachten en dwanghandelingen beperkend voor het dagelijks functioneren van de patiënt, en vaker ook voor diens omgeving. Dit is goede reden om uw klachten nader te laten onderzoeken en eventueel te behandelen. Mogelijk is er sprake van een obessieve-compulsieve stoornis.